Voor ontheemden en zoekers

Kerst, het feest waarin we denken aan de geboorte van Jezus. Ieder heeft daar zo zijn eigen gedachten en gevoelens bij, vanuit zijn eigen perspectief. Ik doe een voorzichtige poging om het eens vanuit Jezus’ perspectief te bekijken. En wat dat dan weer voor ons betekent. Lees en denk je met me mee?

“De Mensenzoon is gekomen om te zoeken en te redden wat verloren was.” (Lukas 19:10)

De plannen ‘wat zullen we doen met kerst’ worden vaak op tijd gemaakt. Want met kerst komen we traditiegetrouw graag samen. Met familie of vrienden, waarbij het accent ligt op warmte en gezelligheid in die donkere dagen. In ons zit zo’n sterk moreel besef dat op die dagen niemand alleen mag zijn. Voor daklozen en eenzamen worden bijeenkomsten georganiseerd. (gek eigenlijk; waarom dán wel en niet met Pasen of in de zomervakantie?) En als je met kerst alleen bent, om wat voor een reden dan ook, dan geeft dat vaak een meer schrijnend gevoel dan op andere dagen. Alsof de eenzaamheid dan nog meer pijn doet. Iedereen is bij elkaar en jij niet. Alsof je er niet bij hoort.

Ik ben een beelddenker met mijn menselijke brein en mijn menselijke fantasie. Hoe zou dat toch zijn geweest in de hemel vlak voor Jezus’ komst naar de aarde? De Vader, de Zoon en de Geest waren daar met zijn drieën samen. En in al Zijn onmetelijke en ondoorgrondelijke wijsheid is er besloten dat de Zoon naar de aarde zou gaan. Jezus deed afstand van Zijn goddelijke positie en rechten en is dienaar geworden.
Voor de Drieenige God was ‘kerst’ juist het markeerpunt van niet bij elkaar zijn, van gescheiden zijn van elkaar. Ook al bleven ze een onlosmakelijke eenheid vormen; ze hoorden wel bij elkaar maar waren niet meer bij elkaar. Jezus was op aarde en de Vader was in de hemel.

Waar wij met kerst het accent leggen op het ‘samen’ daar is de komst van Jezus naar deze aarde eigenlijk een teken van Zijn ontheemd zijn. Jezus had Zijn vertrouwde omgeving verlaten kwam op aarde terecht in een nietszeggend dorpje, geboren bij pleegouders die opgejaagd waren door de regering en niet in hun eigen veilige thuis waren maar in een vreemde omgeving, los van hun geliefden en bekenden, ouders die al zwaar ver(d)acht waren door de maatschappij vanwege vermeend seksueel contact vóór het huwelijk, geboren in een onaantrekkelijk, misschien wel stinkend nachtverblijf voor dieren, neergelegd in een wieg waar de restanten van het veevoer nog in zaten. En de eerste kraamvisite bestond uit het uitschot van de maatschappij. En mochten er volgens de traditie dieren in dat nachtverblijf aanwezig zijn geweest (naar Jes. 1:3) dan waren dat uitgerekend ook nog eens onreine dieren.
“U zijt wellekome, Jesu lieve Heer”.

Als dit soort aspecten rondom de geboorte van Jezus tekenend is hoe God handelt en Hij ons daarmee de eerste schetsen van een diepere boodschap wil afgeven, dan is Kerst vooral het feest van en voor de ontheemden en verlatenen. Voor de mensen die iets verloren zijn. Voor de zoekers. Dat zij zich in deze gebeurtenissen kunnen herkennen en er aan spiegelen. Sterker nog: de details rondom de geboorte van Jezus werpen hun schaduw al vooruit naar wat Hij dertig jaar later zal gaan prediken en voorleven. Om het verlorene Zelf te gaan opzoeken. Mensen zoeken die zich verloren voelen in de maatschappij en door God. Die teveel in het leven zijn kwijt geraakt.

Kerst vieren we zoveel mogelijk samen. Een goede, belangrijke en fijne traditie. En die houden we er graag in. Misschien heb je daarbij ook oog voor iemand die zich verloren voelt en nodig je die persoon rondom deze dagen uit. Prachtig, gewoon doen.
Misschien voel jij je deze kerst zelf wat verloren middenin al die gecreëerde gezelligheid. Niet omdat je persé alleen hoeft te zijn maar omdat je iets wezenlijks bent kwijtgeraakt of nooit gevonden hebt. Weet dat Gods oog op jou gericht is; Hij zoekt jou. Een diepe, wezenlijke betrokkenheid op elk detail van jouw leven. Laat dat eens op een verloren momentje goed op je inwerken.

Gezegende en gezellige kerst!