Jezus bukte zich en schreef met zijn vinger op de grond. (Joh. 8:6)
Hij bukte zich weer en schreef op de grond. (Joh. 8:8)
Jezus richtte zich op. (Joh. 8:10)
De geschiedenis van de overspelige vrouw[1].
Hoe vaker ik die lees, hoe meer ik er in zie.
In dat gebeuren, een bomvolle tempel, bukt Jezus zich tot twee maal toe en
schrijft iets met Zijn vinger op de grond. Veel theologen hebben zich gebogen
over de vraag wat Jezus daar op de grond zou hebben geschreven. Men gaat er
vanuit dat Hij een tekst opschreef uit de Tenach, de Joodse Bijbel, ons Oude Testament.
De vele sites die ik hierover heb geraadpleegd komen bijna allemaal uit op Jer.
17:13[2].
Toch weet niemand dat helemaal zeker. Ik weet niet goed of iedere auteur van
zo’n artikeltje daar zelf op uitkomt of dat dit ooit een keer door iemand
gepubliceerd is en de rest daar als het ware achteraan loopt. De tekst uit
Jeremia is een suggestie maar ik zou nog wel meer teksten kunnen aandragen die
passend kunnen zijn in deze zeer beladen situatie.
Echter, het maakt mij eigenlijk niet eens zoveel uit wat Jezus schreef. Ik probeer me in Hem te verplaatsen en vraag me veel meer af hoe Hij zich op dat moment voelde. Want iets in me zegt dat er een sterk verband is tussen de gebeurtenis met deze vrouw en wat er later met Hem zal gaan gebeuren.
Jezus wist dat Hij ‘verhoogd’ moest gaan worden[3]. Hij wist dat Hij de kruisdood zou gaan sterven om de zonden van de wereld weg te nemen. Dat had de laatste profeet van het Oude Verbond, Johannes de Doper, zelf letterlijk tegen Jezus gezegd[4]. De kruisdood: een weerzinwekkende marteling waarop, na een langdurige kansloze strijd, de verstikkingsdood volgt. Een marteling die wij zelf allemaal hadden moeten ondergaan. Maar Jezus naam onze plaats in. Jezus nam mijn plaats in!!! Dat lijden is jou en mij bespaard gebleven omdat Hij het op Zich heeft genomen. Helemaal vrijwillig[5]. In Jezus’ lijden ligt het behoud van deze vrouw; in Zijn lijden ligt het behoud van de hele wereld[6]. De geschiedenis van de overspelige vrouw eindigt strikt genomen niet in vers 11 maar in Johannes 19:30, als Jezus aan het kruis het uitroept “Het is volbracht”.
Het zou me niets verbazen als Jezus op dat moment in de
tempel, een achtbaan aan gevoelens en gedachten door Zich heen voelde gaan. Verdriet
om het overspel. Verdriet om gebroken relaties. Verdriet en pijn om haar situatie,
hoe ze publiekelijk te schande wordt gezet, midden in het huis van God. Verdriet
of afkeer om de hardheid en boosheid van de aanklagers. Misschien ook wel een
gevoel van liefde en compassie voor deze vrouw. Omdat Hij bij machte was om
haar te verlossen van het oordeel, omdat Hij haar kon redden van de dood.
Misschien heeft Hij wel gedacht “Ik lijd en sterf liever voor jou dan dat Ik
jou zo zie lijden en sterven”.
Maar misschien heeft Jezus ook angst gevoeld. De diepe angst van deze vrouw,
die balanceert op het randje van de dood, is Zijn angst voor wat Hem te wachten
staat[7].
De situatie van deze vrouw nú, bepaalt Hem bij Zijn situatie straks. Haar
lijden is Zijn lijden. Het oordeel en het lijden dat voor haar bedoeld was
heeft Hij vrijwillig op zich genomen. Nu al wordt er iets van zijn lijden en
strijd in Hem voelbaar en zichtbaar.
Hij bukt; zwijgend. Hij gaat er nu al onder gebukt; zwijgend.
De woedende ogen van de schriftgeleerden en farizeeërs worden straks op Hem gericht. Alle stenen die voor die vrouw bedoeld waren worden straks een doornenkroon; de stenen voor die vrouw worden 39 slagen met een leren zweep, waar aan het uiteinde kleine botjes zaten[8]; de stenen wordt een loodzware ruwe houten balk met splinters, gedragen op een kapot geslagen rug; de stenen worden de spijkers die Zijn handen en voeten doorklieven.
Ik zie een aantal kernwoorden in de verzen 5 – 10: zonde/oordeel – bukken – zonde – bukken – oprichten – Ik veroordeel je niet.
Twee keer bukken, twee keer die neergaande beweging. En daarna richtte Hij zich op. Alsof Hij daarmee zwijgend zegt: “Ik ga het voor je dragen. Ik ga dit voor jóu aan, Ik sta garant voor jóu en jouw leven!”

Jesaja 53:6 zegt: “De wandaden van ons allen liet de HEER op hem neerkomen”. Het Griekse woord paga dat hier vertaald wordt met ‘neerkomen’ moet eigenlijk vertaald worden met aangetroffen. Onze ongerechtigheden heeft God in Jezus aangetroffen. Want die heeft Jezus op zich genomen. Het zit nu als het ware in Hem.[9] En voor wie in Hem zijn is er geen veroordeling.[10] [11]
Ik ben ‘in de huid van Jezus’ gekropen en ik vroeg me af hoe Hij in deze situatie zat; wat zou Hij gedacht kunnen hebben, wat zou Hij gevoeld kunnen hebben. Ik schrok enorm. Ik zie dat er zo’n dikke lijn loopt tussen die vrouw en Jezus! En dat er een net zo dikke lijn loopt tussen die vrouw en mij! En dus van mij naar Jezus!!! Dat raakt me diep van binnen. Ik ben net zo goed zo’n ‘overspelige vrouw’.
Na tweemaal Zich gebukt te hebben is de derde beweging van Jezus in deze geschiedenis een beweging van opstaan. Een subtiele vingerwijzing naar ‘op de derde dag opgestaan uit de dood’?[12] De dood van deze vrouw is door Hem overwonnen. De dood is dan voor ons allemaal door Hem overwonnen! JEZUS OVERWINNAAR!
Maar toen, in die adembenemende momenten in de tempel, was
het zover nog niet, voor Jezus.
[1] Deze is te lezen in Joh. 8:1-11
[2] HEER, bron van Israëls hoop, wie u verlaten, zullen te schande staan, wie van u weggaan, zullen in het stof worden geschreven, want ze hebben de HEER, de bron van levend water, verlaten. (Jer. 17:13)
[3] Joh. 3:14
[4] Joh. 1:29
[5] Filp. 2:6-10
[6] Joh. 3:17
[7] Mar. 14:33-35
[8] Voor meer informatie over de achtergronden van een kruisiging, klik hier
[9] Bron: ‘Restoring the Shack’, door W. Paul Young, aflevering 7.
[10] Rom. 8:1
[11] Wil je meer weten wie wij zijn in Christus? Klik hier
[12] Mat. 16:21; 17:23; 20:19